کنفرانس دیپلماتیک برای انعقاد معاهده بین المللی برای آسان سازی دسترسی افراد دچار آسیب بینایی به آثار ادبی و هنری
کنفرانس پایانی سازمان جهانی مالکیت معنوی برای انعقاد یک معاهده بینالمللی برای آسان سازی دسترسی افراد دچار مشکل بینایی به آثار ادبی و هنری از هفدم تا بیست و هتشم ژوئن 2013 با حضور نمایندگان 186 دولت عضو در مراکش برگزار خواهد شد. [متن خبر، متن دستور کار کنفرانس، و مشاهده آنلاین جلسات کنفرانس] هدف از کنفرانس استثناء کردن افراد دارای مشکل دید از قوانین مالکیت معنوی و تسهیل دسترسی آنها به نسخههای قابل مطالعه مانند نسخه های بریل و فرمتهای صوتی است. پیشنویس معاهده در سال 2009 از سوی برزیل، اکوادور و پاراگوئه تهیه شد. [متن پیشنویس معاهده] بر اساس پیشنویس، اشخاص بهرهمند از تسهیلات پیشبینی شده در معاهده، افراد دچار آسیب بینایی، اشخاصی که قادر به خواندن آثار چاپی نیستند، یا دیگر اشخاصی که به علت معلولیت جسمی قادر به خواندن یک متن متعارف نیستند، خواهند بود و دولتهای عضو موظف هستند استثناها و محدودیتهایی را بر قوانین کپی رایت جهت تجویز بازنشر کتابها در فرمتهای مربوط و اشتراکگذاری و مبادله فرامرزی آن آثار برای اشخاص دارای مشکل دید وضع کنند. پیش نویس همچنین مقرر میکند هر دولت نهادها و موسسات مجاز به فراهم کردن دسترسی اشخاص با آسیب دید به آثار مربوط را معین خواهد کرد. همچنین، معاهده تسهیلات بیشتری را برای اشخاص نابینایی که در کشورهای در حال توسعه زندگی میکنند در نظر میگیرد. برای مثال مفهوم «قیمت مقعول» یک اثر برای اشخاص ساکن کشورهای در حال توسعه و اشخاص مقیم در کشورهای توسعه یافته متفاوت است. به گفته سازمان جهانی بهداشت، بیش از پانصد میلیون افراد نابینا، کم بینا یا با آسیب بینایی در جهان وجود دارد که 90 درصد آنها در کشورهای در حال توسعه زندگی میکنند. [متن خبر] بر اساس تحقیق سال 2006 سازمان جهانی مالکیت معنوی، حدود 60 کشور استثناهایی بر قوانین کپی رایت در حمایت از اشخاص یاد شده وضع کرده اند. [متن سند] شایان ذکر است که کنفرانس متشکل از دو کمیته اصلی و سه کمیته فرعی است. مأموریت کمیته اصلی نخست، مذاکره و توافق در خصوص تمام مقررات ماهوی و توصیه آنها به اجلاس عمومی جهت تصویب است. کمیته اصلی دوم وظیفه مذاکره و توافق در مورد قیود نهایی معاهده مانند تعیین اینکه چه موجودیتهایی میتوانند در آینده به معاهده ملحق شوند یا شرایط لازم الاجرا شدن آن را دارد.
منبع: انجمن ایرانی مطالعات سازمان ملل متحد
